Description

AZC voor 600 asielzoekers. Team Paul de Vroom & Sputnik

Ten zuidwesten van de bebouwde kom van de stad Emmen is sinds 2000 een opvangcentrum voor azielzoekers (AZC) gevestigd. Dit complex van semi-permanente gebouwen is vanaf 2012 bestemd voor uitgeprocedureerde gezinnen met minderjarige kinderen. Door veranderde eisen en door ad-hoc toevoegingen aan het complex voldoen zowel de stedenbouwkundige layout, als de gebouwen niet meer. Daarom wordt het hele complex herontwikkeld op basis van een actueel programma van eisen. De trapeziumvormige terrein van het AZC maakt onderdeel uit van het open orthogonale slagenlandschap dat Emmen omringt. De locatie is van ver zichtbaar en biedt vanuit de plek zelf ver uitzicht. Het credo ‘Wonen in het landschap’ dat ten grondslag ligt aan de beroemde Emmense uitbreidingswijken is dus ook op het AZC van toepassing.De nieuwe stedenbouwkundige opzet kenmerkt zich door een orthogonale structuur met open, campus-achtige opzet waarin alle gebouwen – de woningen en de kantoren – ten opzichte van elkaar verspringen. Hierdoor ontstaan diagonale doorzichten en wordt de openbare ruimte tussen de gebouwen een aaneenschakeling van bijzondere plekken, ofwel ‘velden’. Binnen deze opzet is er overal uitzicht op de omgeving en, op ontspannen wijze, maximaal visueel contact tussen de gebouwen onderling, wat voor het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) een belangrijk uitgangspunt is. Het kantoor van het COA is ook zo dicht mogelijk bij de woningen geplaatst waardoor het informele contact tussen bewoners en begeleiders wordt gestimuleerd. De velden zijn bestemd voor verschillende activiteiten. Per veld krijgen zij een eigen beplanting, zodat er op het complex verschillende sferen ontstaan die het landschappelijke karakter van het complex onderstrepen. Lange hagen zijn parallel geplaatst aan de gebouwen. Hierin zijn fietsenstallingen, bankjes, prullenbanken en containers opgenomen, zodat de openbare ruimte hier vrij van blijft. Om de samenhang van het complex te benadrukken is voor alle gebouwen binnen het complex één architectonisch idioom ontwikkeld gebaseerd op heldere, rechthoekige volumes waarvan de gevels bestaan uit vlakken van genuanceerd oranje-geel metselwerk met diepe, horizontale uitsneden voor ramen en deuren.

Het woonprogramma in dit AZC is heel specifiek. De gebruikelijke woning in een AZC is een unit 8 personen bestaande uit 4 tweepersoonskamers die uitkomen op een gedeelde woonkamer met keuken en sanitair. Bij een gezinslocatie worden hierin twee gezinnen ondergebracht, die elkaar niet kennen. Om het privacy-probleem op te lossen is een nieuw woningtype ontwikkeld. Deze woning gaat uit van gelijkwaardigheid van de woonkamer en de slaapkamers, zodat gezinnen hun deel van de woning zo kunnen onderverdelen dat ieder gezin een eigen unit met woonkamer en slaapkamers heeft. Keuken en sanitair worden ontsloten vanuit een gemeenschappelijke hal. In Emmen zijn met dit woningtype beneden–bovenwoningen ontwikkeld die iedere woning een individuele entree op de begane grond geeft, direct aan de openbare ruimte.